T́m Hiểu Về Virus Vũ Hán (Coronavirus)

Virus Vũ Hán là ǵ?

7 Điều Cơ Bản Cần Biết Về Chủng Virus Corona 2019

1. Các triệu chứng khi nhiễm virus này là ǵ?

Hầu hết các bệnh nhân mắc bệnh đều bị sốt, hokhó thở, và suy hô hấp cấp.

Tuy nhiên, cần đánh giá thêm khi có những trường hợp dù đă nhiễm virus nhưng không có triệu chứng hoặc triệu chứng nhẹ không bị phát hiện.

Có trường hợp mắc 2019-nCoV không có dấu hiệu rơ ràng như đại dịch SARS trước đó. Do đó, nếu có bất ḱ triệu chứng ǵ khác thường liên quan đến viêm hô hấp th́ nên cân nhắc đưa đến bệnh viện để được xét nghiệm và tiến hành điều trị (nếu nhiễm bệnh).

2. Con đường lây lan của virus Corona (nCOV)?

a) Cách thức lây lan của virus Corona

Các báo cáo ban đầu chỉ ra rằng hầu hết các trường hợp đă tiếp xúc trước với các môi trường có nguy cơ như chợ hải sản và động vật sống, cho thấy nguy cơ lây nhiễm có nguồn gốc từ động vật như dơi, rắn,..

Tuy nhiên, gần đây, một số bệnh lây truyền từ người sang người đă được báo cáo, trong các nhóm gia đ́nh và nhân viên y tế.

2019-nCoV được lây truyền từ người sang người rất có thể là qua tiếp xúc trực tiếp với bệnh nhân mắc bệnh, qua đường thở (nói chuyện, ho, hắt hơi) và qua vật thể và bề mặt bị ô nhiễm (ăn sau khi bắt tay, cầm hoặc nắm vật dụng bị nhiễm virus).

b) Chúng có thể lây lan trong khoảng cách địa lư như thế nào?

Các trường hợp đầu tiên của virus giống như viêm phổi đă được báo cáo tại Vũ Hán, Trung Quốc vào ngày 31 tháng 12 năm 2019. Kể từ đó, virus này đă lan sang nhiều quốc gia khác, bao gồm Thái Lan, Nhật Bản, Hàn QuốcHoa Kỳ, Singapore, Saudi Arabia, Đài Loan.

Trường hợp đầu tiên ở Hoa Kỳ được xác nhận vào ngày 21 tháng 1 tại một người đàn ông ở tiểu bang Washington, người gần đây đă đi du lịch đến Vũ Hán.

Vào ngày 24 tháng 1, các quan chức đă xác nhận trường hợp thứ hai ở một phụ nữ từ Chicago, người gần đây cũng đă đi đến thành phố Trung Quốc. Cả hai trường hợp đều phải nhập viện.

Trung tâm pḥng chống dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) cũng đang điều tra hơn 60 người ở 22 tiểu bang về khả năng nhiễm virus mới, các quan chức cho biết ngày 24/1/2020, có 11 trong số những người này đă thử nghiệm âm tính với virus.

Gần đây nhất, ở Việt Nam vừa phát hiện 2 ca người Trung Quốc nhiễm virus Corona.

3. Virus Vũ Hán Corona sống được bao lâu bên ngoài? Virus có thể bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ hay không?

Năm 2003, tỉ lệ ca mắc/tử vong của dịch SARS tại Việt Nam là 8%, thấp hơn so với 15% trung b́nh.

Thống kê cũng cho thấy xứ lạnh (như Canada) có tỉ lệ mắc bệnh cao hơn. Điểm này cho thấy virus Corona có thể không sống và lây bệnh tốt ở xứ nhiệt đới (nhiệt độ cao).

Một nghiên cứu khác từ Đại Học Hồng Kông năm 2011 cho thấy virus Corona có thể sống 5 ngày ở môi trường lạnh (22-25 ºC, 40-50% độ ẩm) nhưng khi nhiệt độ tăng lên 38-39 ºC (Việt Nam) th́ khả năng sống sót của virus này giảm hẳn.

Do đó, đây cũng có thể là nguyên nhân tại sao dịch SARS năm 2003 có tỉ lệ lan rộng và tỉ lệ ca mắc tại Thái Lan, Malaysia, Indonesia (có nhiệt độ cao, ẩm nhiều) thấp hơn tại Hồng Kông (vốn là nơi nhiệt độ thấp, ẩm ít).

4. Làm thế nào để bác sĩ chẩn đoán được người bệnh có bị nhiễm Corona (2019-nCoV)?

Nhiễm trùng 2019-nCoV được chẩn đoán bằng cách t́m thấy bằng chứng của virus trong các mẫu hô hấp như gạc từ cổ họng hoặc chất lỏng từ phổi.

Xét nghiệm t́m chủng virus 2019-nCoV được tiến hành trong các pḥng thí nghiệm y tế công cộng.

5. Đă có phương pháp điều trị để cứu bệnh nhân bị nhiễm 2019-nCoV này chưa?

Hiện tại không có cách điều trị cụ thể cho những người bị bệnh 2019-nCoV nhưng chăm sóc y tế hỗ trợ trong bệnh viện có thể cứu sống được.

Chưa có thuốc điều trị đặc hiệu và vắc-xin pḥng bệnh. Do chưa có phác đồ điều trị cho đến hiện tại, cho nên mọi người cần hết sức chú ư tuân thủ chặt chẽ các bước pḥng ngừa và phát hiện bệnh. 

6. Tôi cần làm ǵ để có thể bảo vệ chính ḿnh khỏi căn bệnh truyền nhiễm này?

  • Thường xuyên làm sạch tay bằng cách chà tay bằng cồn hoặc xà pḥng và nước;

  • Khi ho và hắt hơi, bạn nên che miệng và mũi bằng khuỷu tay hoặc khăn giấy – vứt khăn giấy vào thùng rác ngay sau khi dùng và rửa tay sau đó;

  • Tránh tiếp xúc gần với bất cứ ai bị sốt và ho;

  • Nếu bị sốt, ho và khó thở hăy t́m sự chăm sóc y tế sớm và thông báo với bác sĩ về thời gian cũng như các nơi đă đi du lịch trước đó;

  • Khi đến chợ hoặc các khu vực hiện đang gặp phải các trường hợp nhiễm corona virus, tránh tiếp xúc trực tiếp với động vật sống và bề mặt tiếp xúc với động vật;

  • Tránh ăn các sản phẩm động vật sống hoặc chưa nấu chín.

  • Thịt, sữa hoặc nội tạng động vật nên được xử lư cẩn thận, để tránh lây nhiễm chéo với thực phẩm chưa nấu chín.

Cách rửa tay đúng cách để bảo vệ khỏi dịch bệnh
  • Rửa tay sau khi ho hoặc nhảy mũi;

  • Vệ sinh tay ngay sau khi chăm sóc cho người ốm;

  • Trước, trong và sau khi chuẩn bị đồ ăn;

  • Làm sạch tay trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh hoặc sau khi đùa giỡn và vuốt ve động vật;

  • Nếu tay bẩn, rửa tay với nước và xà pḥng. Nếu không thấy tay bẩn, nên rửa tay với cồn và nước rửa tay;

V́ sao ho phải che miệng?

Nếu không che miệng, virus có thể đi xa hơn 3m. Nếu chỉ che miệng bằng tay, virus vẫn có thể len qua khe ngón tay. Ngoài ra, nếu che bằng khuỷ tay, virus vẫn có thể đi xuống đất hoặc dính vào quần áo và tạo nguy cơ lây truyền.

V́ vậy, tốt nhất nên ho hoặc hắt hơi vào khăn giấy.

7. Những ai dễ bị tăng nguy cơ nhiễm bệnh dịch 2019-nCoV?

Các loại coronavirus như 2019-nCoV đặc biệt nguy hiểm đối với những người có hệ miễn dịch yếu hơn, như trẻ nhỏ và người lớn tuổi.

Thú cưng cũng có nguy cơ bị nhiễm virus corona, có thể dẫn đến bệnh và thậm chí tử vong.

Tóm lại, chủng virus 2019-nCoV là nguyên nhân  gây ra viêm phổi cấp, có thể đe dọa tính mạng của con người. Đặc biệt là người lớn tuổi, người suy yếu miễn dịch hoặc đồng lúc mắc nhiều bệnh. Không được xem thường loài virus này, v́ khả năng lây lan quá nhanh, triệu chứng xuất hiện không rơ ràng. Và đặc biệt hơn cả chính là hiện tại vẫn chưa có phương pháp điều trị Corona. Do đó, trường hợp người dân cảm thấy ḿnh có triệu chứng như cảm cúm th́ hăy cách ly ngay với mọi người xung quanh đồng thời tuân thủ các bước để giảm t́nh trạng lan truyền bệnh nhiễm. Trường hợp nếu không mắc bệnh th́ hăy tuân thủ chặt chẽ các bước để có thể ngăn ngừa căn bệnh nhiễm này có thể ghé thăm và hủy hoại sức khỏe bản thân bất cứ lúc nào. V́ vậy, hăy luôn ư thức và tuân thủ các bước để có thể bảo vệ bản thân và bảo vệ mọi người xung quanh khỏi căn bệnh nguy hiểm này.

Tổng hợp: Dược sĩ Nguyễn Ngọc Cẩm Tiên